PODSTAWY TEORII METEOROLOGII

TEMAT:   Masy powietrza.

Temat powiązany jest z: dlaczego pogoda się zmienia

WARTO RÓWNIEŻ PRZECZYTAĆ I ZOBACZYĆ

         Powietrze zalegające lub przemieszczające się nad w miarę jednorodnym podłożem nabiera określonych właściwości. Pomiędzy podłożem a powietrzem następuje wymiana ciepła i wilgotności. Masy powietrza różnią się między sobą temperaturami i wilgotnością. Nad obszar Polski napływają różne rodzaje mas powietrza i z różnych kierunków. W obrębie danej masy powietrza wyróżnia się odmiany powietrza morskiego, gdy obszarem źródłowym masy były duże obszary wodne lub kontynentalnego, gdy były nimi obszary lądowe.

         Wyróżnia się następujące podstawowe typy mas powietrza:

         Powietrze równikowe (ekwatorialne) - masa powietrza, która tworzy się nad strefą równikową wskutek silnego ogrzewania od dołu. Jest ono w stanie równowagi chwiejnej, po dalszym więc podgrzaniu ulega łatwo konwekcji, co wywołuje obfite opady. Jest to powietrze wilgotne. W tej strefie powietrze lądowe niewiele różni się od morskiego.

         Powietrze zwrotnikowe (tropikalne) - masa powietrza, która się tworzy się w strefie zwrotnikowej lub - w lecie - w strefie podzwrotnikowej. Ma ono z reguły uwarstwienie sucho adiabatyczne, a nad morzami, zwłaszcza nad zimnymi prądami morskimi, dochodzi do inwersji termicznej ze względu na silne ochłodzenie od podłoża. Powietrze tropikalne lądowe ma przy tym w całej swej masie małą wilgotność względną. Powietrze zwrotnikowe morskie jest w dolnej warstwie wilgotne, ale powyżej równie suche jak kontynentalne. Po długim pobycie nad morzem wysokość warstwy wilgotnej, a zarazem inwersyjnej wzrasta, powietrze takie staje się zdolne do konwekcji na wysokość wystarczającą do powstania opadów atmosferycznych.

         Powietrze polarne - masa powietrza powstająca w strefie umiarkowanej (wbrew nazwie) ze zmieszania się powietrza zwrotnikowego z arktycznym lub antarktycznym. Powietrze polarne morskie ma z reguły chwiejną równowagę i jest wilgotne, w lecie stosunkowo chłodne, w zimie - ciepłe. Powietrze polarne kontynentalne w zimie wykazuje równowagę stałą ze względu na silne ochłodzenie od podłoża. Na wiosnę, kiedy jeszcze cały słup powietrza jest dość chłodny, a od dołu następuje silne jego ogrzewanie, dochodzi do wytworzenia się równowagi chwiejnej. W lecie znów nastaje stan równowagi stałej lub względnej, ale wtedy powietrze jest dość suche w całej swej masie.

         Powietrze arktyczne (antarktyczne na półkuli pd.) - masa powietrza formująca się w strefach polarnych. Jest to powietrze w stanie równowagi stałej, ustawicznie chłodzone od dołu, mroźne. Ze względu na pokrycie wód morskich w tej strefie pokrywą lodową, morskie powietrze arktyczne niewiele różni się od lądowego. Na południowej zaś półkuli w tej strefie brak obszarów morskich.

 
Stronę opracowano dzięki życzliwości i za zgodą autora :