METEOROLOGIA - TROCHĘ POWAŻNIEJ

TEMAT:   Metar.

Temat powiązany jest z: kod SYNOP, METAR - dodatek, METAR - przykłady, przyrządy meteorologiczne
                                  podział chmur, kody lotnisk, 

WARTO RÓWNIEŻ PRZECZYTAĆ I ZOBACZYĆ

         METAR to kod, w którym kodowane są obserwacje meteorologiczne dokonywane na posterunkach meteorologicznych na całym świecie. METAR wykorzystywany jest głównie przez lotnictwo.

         
         Depesza METAR obejmuje:

• prędkość i kierunek wiatru (ang. wind),
• widoczność (ang. visibility),
• warunki panujące na lotnisku (na pasie startowym) (ang. runway visual range) w skrócie RVR,
• aktualny stan pogody (ang. present weather),
• wcześniejszy stan pogody (ang. recent weather),
• zachmurzenie (ang. sky condition),
• temperatura powietrza (ang. temperature),
• temperatura punktu rosy (ang. dew point),
• wskazanie altimetra (ang. altimeter setting).

         Kod METAR składa się z sekcji (części), każda sekcja odnosi się do innych danych, sekcje oddzielone są od siebie odstępem (spacją):

UWAGA:
W opracowaniu tym znak "_" oznacza odstęp (spację).
Elementy ujęte w nawiasy kwadratowe "[]" są opcjonalne, lub ich wyszczególnienie w depeszy zależy od specyficznych warunków.
Pionowa kreska "|" oznacza alternatywę (lub).

Wskazówka:
Wartości niecałkowitoliczbowe muszą zostać zaokrąglone w górę dla wartości dodatnich jeśli część ułamkowa jest równa bądź większa od 1/2, oraz w dół dla wartości ujemnych jeśli część ułamkowa jest większa od 1/2.
Przykład: 2,4=>2, 2,5=>3, 2,6=>3, -2,4=>-2, (!)-2,5=>-2, -2,6=>-3.
UWAGA: Nie dotyczy to ciśnienia powietrza na poziomie morza - kodowane jest ono z dokładnością do dziesiątych części.

   1) typ depeszy

         METAR|SPECI

         na początku depeszy METAR określa się jej typ:

• METAR - zwykła depesza sporządzana rutynowo co godzinę (względnie co pół godziny),
• SPECI - depesza specjalna, która sporządzana jest przy wystąpieniu specyficznych warunków atmosferycznych

   2) identyfikator stacji meteo

         _CCCC

         Identyfikator stacji meteo nadany przez ICAO (International Civil Aviation Organisation);
litera na pierwszym miejscu określa większy region Świata, np. "L" oznacza Europe Południową,
litera na drugim miejscu określa państwo, np. "F" to Francja,
trzecia litera określa główny port lotniczy w danym regionie, np. "P" to Paryż,
ostatnia litera ostatecznie determinuje dany port lotniczy i posterunek meteo.
"LFPO" - lotnisko Paris-Orly

   3) data i czas obserwacji

         _YYGGmmZ

         gdzie:

• YY - dzień miesiąca,
• GGmm - godziny i minuty czasu UTC,
• Z - stałe oznaczenie

   4) obcjonalny znacznik AUTO

         [_AUTO]

         Znacznik AUTO można umieścić w depeszy METAR, kiedy wszystkie zakodowane w niej obserwacje zostały określone przez automatyczne urządzenia pomiarowe, bez udziału człowieka.

   5) wiatr

         _(ddd|VRB)ff(f)[Gf_mf_m(f_m)]KT|MPS|KMH[_d_nd_nd_nVd_xd_xd_x]

         gdzie:

• ddd - kierunek wiatru wyrażony w dziesiątkach stopni kodowany jest na trzech cyfrach, dla kierunków mniejszych od 100 stopni wstawia się "0" na pierwszej pozycji, przykład: kierunek 90 st. "090", zobacz 36 stopni kompasu,
• ff(f) - prędkość wiatru kodowana jest na 2 lub 3 cyfrach (jedności, dziesiątki i ewentualnie setki) w zależności od wartości po czym następują skróty określające miarę prędkości KT, MPS, KMH odpowiednio węzły, m/s, km/h, przykład: prędkość 8 węzłów "08KT", 12 m/s "12MPS", 100 km/h "100KMH",
• opcjonalnie Gf_mf_m(f_m) - poryw wiatru (wyrażony w wartościach całkowitoliczbowych) kodowany jest na 2 lub 3 cyfrach i występuje zaraz po prędkości wiatru, przykład: wiatr o prędkości 10 m/s z porywami do 18 m/s kodowany jest jako "27010G18MPS",
• VRB - wiatr zmienny (prędkość <= 3 m/s) - przykład: wiatr zmienny przy prędkości 1,5 m/s, kodowany jest jako "VRB02MPS" tzn. litery "VRB" zastępują ddd,
• d_nd_nd_nVd_xd_xd_x - wiatr zmienny (prędkość > 3 m/s) - zmianę wiatru podaje się w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara, przykład: wiatr zmienny od 180 do 240 stopni przy prędkości 5 m/s węzłów kodowany jest jako "21005MPS 180V240",
• 00000 - cisza kodowana jest jako "00000KT" lub "00000MPS" lub "00000KMH".

• kierunek wyrażony w dziesiątkach stopni względem miejsca z skąd wieje wiatr,
  bierze się tu średnią arytmetyczną kierunku za okres ostatnich 10 minut,
• prędkość wyrażona w węzłach bądź metrach na sekunde,
  bierze się tu średnią arytmetyczną prędkości za okres ostatnich 10 minut.
  

Wiatr zmienny wtedy gdy:
• średnia prędkość wiatru za okres 10 ostatnich minut jest mniejsza bądź równa 3 m/s,
  lub
  
• średnia prędkość wiatru za okres 10 ostatnich minut jest większa od 3 m/s oraz kierunek zmienia się o 60 bądź więcej stopni,
  lub
  
• kierunek wiatru za okres ostatnich 10 minut zmienił się o 180 lub więcej stopni bez względu na prędkość.
  
  
  Poryw wiatru
  standard WMO definiuje poryw wiatru jako maksymalną prędkość przewyższającą średnią prędkość o 5 m/s (10 węzłów, 20 km/h), tutaj uwzględnia się prędkość wiatru za ostatnie 10 minut, prędkość porywu wiatru to maksymalna prędkość wiatru w tym czasie.
  
  Zmiana kierunku wiatru
  występuje wtedy, gdy w ciągu mniej niż 15 minut kierunek wiatru zmienił się o 45 stopni lub więcej, przy tym prędkość wiatru podczas zmiany utrzymywała się na poziomie 5 m/s lub więcej.
  
  Cisza
  brak ruchu powietrza.
  
  

   6) widoczność pozioma

         (_VVVV[Dv(v)][V_xV_xV_xV_xDx(x)])|(_CAVOK)

         Widoczność to inaczej przeźroczystość atmosfery. Na posterunkach meteo wyznaczana jest ona bądź przez odpowiednie sensory, bądź przez człowieka. Widoczność określa największą odległość, którą można w danej chwili i miejscu obserwować na przynajmniej połowie widnokręgu (nie musi być to ciągła połowa). Widoczność wyznacza się na podstawie obiektów, których odległość jest znana.
Standardem WMO jest wyznaczanie widoczności w metrach, przy czym 9999 oznacza widoczność większą niż 9500 metrów.

         Widoczność kodowana jest na 4 cyfrach VVVV.

         Jeśli widoczność nie jest taka sama we wszystkich kierunkach to w części VVVV umieszcza się minimalną widoczność po czym występuje litera D oraz jedno/dwuliterowe określenie kierunku w którym ta widoczność występuje (np. N, NE - jeden z ośmiu kierunków na kompasie).

         Kiedy minimalna widoczność zakodowana na VVVVDv(v) jest mniejsza od 1500 metrów i maksymalna widoczność w innym kierunku jest większa od 5000 metrów, wtedy po sekcji z minimalną widocznością występuje sekcja z maksymalną widocznością V_xV_xV_xV_xDx(x).

          Dla wartości do 500 m, widoczność kodowana jest z dokładnością do 50 m,
          Dla wartości do 500-5000 m, widoczność kodowana jest z dokładnością do 500 m,
          Dla wartości do 5000-10000 m, widoczność kodowana jest z dokładnością do 1000 m.

Przykład:
widoczność we wszystkich kierunkach wynosi 2500 metrów - kodowana jako "2500", maksymalna widoczność 4000 metrów na północ i minimalna 3000 metrów na południe - kodowana jako "3000DS", maksymalna widoczność 9700 metrów na północ i minimalna 800 metrów na południe - kodowana jako "0800S9999N".

          Czasami sekcje widoczności, stanu pogody i zachmurzenia zastępuje się skrótem CAVOK (Ceiling And Visibility OK), który oznacza:

• brak zachmurzenia poniżej 1500 m i brak cumulonimbusów (powyżej 1500 m może występować zachmurzenie),
• widoczność wynosi 10 lub więcej kilometrów,
• brak opadów, burzy, burzy piaskowej czy mgły (w powietrzu może utrzywać się niewielka ilość kurzu (piasku))
  

   7) widoczność na pasie startowym (Runway Visual Range)

         [_(RD_rD_r/V_rV_rV_rV_ri)|(RD_rD_r/V_rV_rV_rV_rVV_rV_rV_rV_ri)]

         Ta sekcja depeszy jest uwzględniana w przypadku kiedy minimalna widoczność jest mniejsza od 1500 m.
         RVR obliczane jest wyłącznie przez automatyczne przyrządy pomiarowe zainstalowane na pasie startowym, dlatego jest uwzględniany na stacjach gdzie możliwe jest otrzymanie takich danych.

   8) aktualny stan pogody

         [_w'w']

         Jest to opcjonalna sekcja określająca aktualny stan pogody, jeżeli nie zaobserwowano żadnych zjawisk atmosferycznych sekcji tej nie uwzględnia się w depeszy METAR.

         W sekcji pogody może zostać zakodowanych maksymalnie 3 zjawiska.

   8.1.) Opady atmosferyczne:

• mżawka (ang. drizzle) - powolny opad bardzo drobnych, ale gęsto padających kropelek o średnicy poniżej 0,5 mm, DZ,
• deszcz (ang. rain) - opad kropli wody o średnicy powyżej 0,5 mm lub wyjątkowo mniejszej , jeśli opad pochodzi z dość wysokiej chmury; w odróżnieniu od mżawki krople deszczu nie padają tak gęsto, RA,
• śnieg (ang. snow) - opad płatków śniegowych, tj. zrośniętych ze sobą igiełek lodu tworzących zazwyczaj heksagonalne kształty, SN,
• krupy śnieżne (ang. snow pellets) - opad kulistych, nieprzeźroczystych ziarenek lodowych o średnicy 2-5 mm, całkowicie porowatych, SG,
• igiełki lodu (ang. ice crystals) - opad niezrośniętych igiełek lodu, IC,
• krupy lodowe (ang. small hail) - opad kulistych, nieprzeźroczystych ziarenek lodowych o średnicy 2-5 mm, GS,
• grad (ang. hail) - opad bryłek lodu o średnicy powyżej 5 mm (mogą być połączone ze sobą), GR,

• opar (ang. mist) - mikroskopijne kropelki wody zawieszone w powietrzu, ograniczające widoczność poziomą od 1 do 3 km, BR,
• mgła (ang. fog) - mikroskopijne kropelki wody zawieszone w powietrzu i dotykające swoją podstawą powierzchni terenu, ograniczające widoczność do mniej niż 1 km, FG,
• smog (ang. smoke) - niska mgła wywołana dużą higroskopijnością przemysłowych zanieczyszczeń powietrza, FU,
• pył (ang. widespread dust) - cząsteczki kurzu zawieszone w powietrzu ograniczające widoczność do mniej niż 3 km, DU,
• piasek (ang. sand) - piasek unoszony przez wiatr wystarczająco wysoko aby zmniejszyć widoczność do mniej niż 3 km, SA,
• mgiełka (ang. haze) - mikroskopijne cząsteczki materii utrzymujące się w powietrzu, jednak niezauważalne gołym okiem, dające powietrzu nienaturalny wygląd, HZ,

• szkwał (ang. squall) - nagły wzrost prędkości wiatru (o minimum 16 węzłów) i nieustannej prędkości 22 lub więcej węzłów przez okres nie krótszy niż 1 minuta, SQ,
• tornado - słup powietrza wirujący z bardzo dużą prędkością, dotykający swoją podstawą powierzchni terenu, +FC,
• trąba powietrzna (ang. funnel cloud) - słup powietrza wirujący z dużą prędkością, nie dotykający swoją podstawą powierzchni terenu, FC,
• trąba morska (ang. waterspout) - słup powietrza wirujący z dużą prędkością, formujący się nad powierzchnią morza, dotykający swoją podstawą tafli wody, +FC,
• burza piaskowa (ang. sandstorm) - drobiny piasku unoszone w powietrzu przez silny wiatr, SS,

• słaby (ang. light) - co najwyżej 2,5mm/h (0,25mm/6min), -,
• umiarkowany (ang. moderate) - od 2,6 do 7,6mm/h (od 0,26 do 0,76mm/6min),
• intensywny (ang. heavy) - powyżej 7,6mm/h (0,76mm/6min), +,

• słaby - krople rozproszone, nie nasączają całego podłoża, -,
• umiarkowany - nie można dokładnie odróżnić pojedynczych kropli, przy twardych powierzchniach następuje ich odbicie w postaci pyłu wodnego (ang. spray),
• intensywny - krople wody padają w zwartej postaci, nie można odróżnić pojedynczych kropli, przy twardych powierzchniach następuje odbicie kropli na wysokość kilku/kilkunastu centymetrów, +,

• słaby - widoczność > 800m, -,
• umiarkowany - 800m >= widoczność > 400m,
• intensywny - widoczność <= 400m, +,

• płytka mgła (ang. shallow) - mgła której głębokość (wymiar w pionie) jest mniejszy bądź równy 1,8 m, MIFG,
• low drifting - występuje kiedy kurz DRDU, piasek DRSA czy śnieg DRSN, unoszone są przez wiatr na wysokość nie większą jak 1,8 m,
• zamieć - występuje kiedy kurz BLDU, piasek BLSA czy śnieg BLSN unoszone są przez wiatr na wysokość powyżej 1,8 m,
• opad przelotny (ang. shower) - jest to opad zwykle krótkotrwały o zmiennym, lecz dużym natężeniu, przed kodem opadu dodaje się SH, np. przelotny deszcz "SHRA",
• burza (ang. thunderstorm) - występujące lokalnie zjawisko powstające z chmury cumulonimbus połączone z błyskawicami i/lub grzmotami, TS,
• mgła lodowa - występuje gdy mgła powstaje przy temperaturze niższej od 0 st. C., FZFG,

   9) zachmurzenie

         (_NNNhhh|_VVhhh|_SKC)[CB|TCU]

         Przy zachmurzeniu nieba określa się pokrycie nieba chmurami i/lub innymi zjawiskami atmosferycznymi, jak na przykład smog, mgła, opary, itp.

         Poziom zachmurzenia określa się na różnych wysokościach i w zależności od warunków zachmurzenie można określić na 1-3 poziomów. Do określenia liczby warstw zachumerzenia stosuje sie regułę "1-3-5". Ilościowo zachmurzenie nieba określa się w "ósmych częściach", tzn. zachmurzenie całkowite to 8/8, niebo bezchmurne to 0.

         Wyróżniono pięć poziomów określających zachmurzenie:

• niebo bezchmurne - 0 - SKC (lub CLR w stacjach automatycznych),
• niebo zachmurzone w 1/8 - 2/8 - FEW,
• niebo zachmurzone w 3/8 - 4/8 - SCT,
• niebo zachmurzone w 5/8 - 7/8 - BKN,
• całkowite zachmurzenie - 8/8 - OVC.

• NNN - skrót części zachmurzonego nieba (FEW, SCT, BKN, OVC),
• hhh - wysokość warstwy, na której zaobserwowano to zachmurzenie w "trzydziestkach" metrów lub "setkach" stóp.

   10) temperatura

         _TT/tt

         Uwzględnia się tu:

• aktualną temperaturę powietrza TT,
• temperaturę punktu rosy (temperatura do której powietrze musi zostać schłodzone żeby nastąpiło jego nasycenie (saturacja) przy stałym ciśnieniu i stałej zawartości pary wodnej) tt,
• opcjonalnie na wyznaczonych posterunkach określa się temperaturę minimalną i maksymalną w okresie ostatnich 6 godzin; temperatury te wyznacza się w godzinach 00:00, 06:00, 12:00, 18:00 UTC.

   11) ciśnienie atmosferyczne

         _QPPPP[SLPppp|SLPNO]

         Uwzględnia się tutaj:

• wskazanie altimetra QPPPP - wyrażone w hektopaskalach zaokrąglonych w dół do najbliższego hektopaskala, wartość mniejsze od 1000 poprzedzone są "0",
• opcjonalnie ciśnienie na poziomie morza (ang. see level pressure) SLPppp - wyrażone w hektopaskalach. Kod przewiduje trzy cyfry na wartość ciśnienia poprzedzone oznaczeniem SLP. Ciśnienie podaje się z dokładnością do dziesiątych części, tzn. pomija się setki i tysiące. Przykład: 1003,5 hPa kodowane jako "SLP035", 999,0 hPa kodowane jako "SLP999", 990,3 hPa kodowane jako "SLP903", 985,7 hPa kodowane jako "SLP857", 1015,5 hPa kodowane jako "SLP155".

   12) wcześniejszy stan pogody

         [_REww]

         Kiedy w czasie ostatniej godziny poprzedzającej depeszę METAR wystąpiły pewne zjawiska pogodowe, ale zakończyły się przed godziną obserwacji, należy je uwzględnić w tej sekcji depeszy.

         Zjawiska, które należy zakodować to:

• marznące opady deszczu FZRA i mżawki FZDZ,
• umiarkowane lub intensywne inne opady atmosferyczne (RA, SN, DZ, GR, GS, PE, DZRA, RASN, RAGR...),
• burza (TS, TSRA, TSGR...),
• trąba powietrzna / morska (FC),
• burza piaskowa (SS),
• zamieć śnieżna (BLSN).

   13) wind shear

         [_WS_RWYdd|_WS_ALL_RWY]

         Określa czy występuje owe zjawisko na pasie startowym. Uzwględniane jest tylko kiedy dostępne są odpowiednie urządzenia pomiarowe.

Składnia kodu METAR:

w nawiasach {} ujęto poszczególne sekcje

{METAR|SPECI}{_CCCC}{_YYGGmmZ}{[_AUTO]}
{_(ddd|VRB)ff(f)[Gf_mf_m(f_m)]KT|MPS|KMH[_d_nd_nd_nVd_xd_xd_x]}
{(_VVVV[Dv(v)][V_xV_xV_xV_xDx(x)])|(_CAVOK)}{[_(RD_rD_r/V_rV_rV_rV_ri)|(RD_rD_r/V_rV_rV_rV_rVV_rV_rV_rV_ri)]}
{[_w'w']}{(_NNNhhh|_VVhhh|_SKC)[CB|TCU]}{_TT/tt}{_QPPPP[SLPppp|SLPNO]}{[_REww]}
{[_WS_RWYdd|_WS_ALL_RWY]}

 
Stronę opracowano dzięki życzliwości i za zgodą autora :